Rouwverwerking
Iedereen krijgt in zijn leven ervaringen met tegenslag. Ziekte, geldnood, trauma, dood, eenzaamheid, pijn. Alle gebeurtenissen en ervaringen die we “tegenslag“ noemen, brengen in de basis een overeenkomstig gevoel teweeg: gevoel van verlies. Wat verlies je? Je verliest wat voorheen was, zoals verbinding en mogelijkheden.
Soms lijken deze tegenslagen bij de ene persoon vaker voor te komen of grotere vormen aan te nemen dan bij de andere. Het zou je een oneerlijk verdeeld gevoel kunnen geven. Wat heb ik misdaan om dit leed op mijn pad te krijgen?
Vijf fasen van verwerking van verlies
Een van de moeilijkste dingen met tegenslagen is, om het te aanvaarden. We hebben eerder de neiging om ons er tegen te verzetten, ermee in gevecht te gaan. Volgens de Zwitsers-Amerikaanse psychiater Elisabeth Kübler-Ross doorloop je bij rouwverwerking of verwerking van verlies (tegenslag) een proces van 5 fasen:
- Ontkenning: Ik kan het niet geloven!
- Woede: Waarom ik?
- Onderhandelen: Ik beloof mijn leven te beteren, als …
- Verdriet en depressie: Ik geef het op…
- Acceptatie, aanvaarding: Ik ga verder met mijn leven.
De tijdsduur en intensiteit van dit proces wordt mede bepaald door de ernst van het voorval, maar ook door de manier waarop je in het leven staat, hoeveel tegenslagen je al hebt verwerkt en wat je hebt meegekregen van je opvoeding en omgeving.
Jouw geluksniveau wordt dus voor een groot deel bepaald door hoe je met tegenslag omgaat en hoe snel je van het moment van tegenslag tot aan volledige acceptatie komt.
Veel mensen zijn van mening dat het nu eenmaal tijd kost en dat je hiervoor lang in zak en as zult moeten zitten om er doorheen te komen. Wat kan je eraan doen om dit proces te versnellen?
Dagelijks oefenen
Door dagelijks oefeningen te doen, train je jouw geest en lichaam om meer vrede te ervaren met alles wat op je pad komt. Dat begint met het oefenen van kleine tegenslagjes. Je staat bijvoorbeeld ‘s ochtends op en je voelt een beetje hoofdpijn. Je kunt er een groot verhaal van maken, jezelf de schuld geven van te laat naar bed te zijn gegaan, te veel of te weinig gedronken te hebben of te hebben liggen piekeren. Je kunt ook even stoppen en stil gaan staan of zitten, diep inademen en in de uitademing uitspreken:
“Ik aanvaard alles zoals het nu is.”
Natuurlijk zul je dat in het begin zelf niet geloven en zul je verweer voelen, daarom moet je ook echt met de kleine dingetjes beginnen. Hoe vaker je dit oefent, hoe meer je erachter begint te komen dat het werkelijk mogelijk is om te aanvaarden wat is, in het moment. Als dat kan, dan kun je het ook toepassen op vervelender tegenslagen.
Wat er verandert
Als je overgaat tot accepteren van wat nu is, verandert er veel:
- Je gaat meer ervaren dat je hier bent. Je wordt je bewuster van geluiden, licht, de dingen om je heen, geuren, smaken, honger/dorst ofwel, je registreert je zintuigen en signalen van je lichaam beter.
- Je focus verandert, je ervaart ruimte voor iets nieuws. Al is het heel subtiel, je laat direct bepaalde lichamelijke spanningen los. Rondom je bloedvaten zitten spiertjes, die ook ontspannen waardoor je bloeddruk omlaag gaat.
- Je denken neemt van een ingewikkelde wirwar van spinsels, weer gestructureerde vormen aan. Je laat niet meer alle verwoestende gedachten in je systeem landen, maar haalt eruit wat je kunt gebruiken om praktisch de dag door te komen. Complexiteit verandert in eenvoud.
- Er komt weer een sprankje hoop, nieuw licht op de situatie. De zwaarte gaat er vanaf en je lichaam voelt hierdoor zelfs lichter aan.
- Als je leert om alles in het nu te accepteren, zul je herontdekken dat jij zelf je leven creëert en dat je niet een gevolg (slachtoffer) bent van het grote plan van een ander of van de wereld. Je ervaart weer vrijheid in je Zijn.
- Uiteindelijk groeit de liefde voor jezelf en het leven.
Natuur van het Zelf
Alle bovenstaande veranderingen laten een beweging zien naar de natuur van je ware Zelf.
Het Zelf, Ik Ben of dat wat je werkelijk bent is van de kwaliteit van ruimte en stilte.
Het is zonder angst, net als ruimte geen angst kent.
Het is bewustzijn zelf.
Onvoorwaardelijk aanvaarden
Hoe meer je ermee oefent, des te minder tegenslagen van invloed zijn op je gelukkig zijn. De 5 fasen van verwerking kun je leren versnellen of zelfs overslaan door je neer te leggen bij de stroom van het leven.
Word je hierdoor een gevoelloos mens? Word je niet meer geraakt? Dat zou je denken en dat... is precies wat het denken veroorzaakt. Het menselijk vlees en bloed waardoorheen jij ervaart, registreert oorzaak en gevolg en pijn en emotie en dat verandert niet. Wat verandert is dat je de illusie hiervan gaat doorzien. Je identificatie met een ik als dit lichaam vermindert of verdwijnt. Je ziet en accepteert, je wordt juist compassievol omdát je werkelijk ziet wat nu is. Je waardeert het leven om alles, zowel de ups als de downs.
Alles wat op je pad komt, komt met een reden. Het toont je iets van het leven. Het daagt je uit om onvoorwaardelijk te vertrouwen op de onkwetsbaarheid van wat Jij Bent. Het is het ‘ik’ dat lijdt. Het ik, is het lichaam.
Dat wat je lichamelijk of geestelijk overkomt heeft voor het Zelf (de Ware Jij) geen betekenis. Het ís. Meer niet. Je lichaam kan gekrenkt zijn, je geest beschadigd, je ziel geraakt, maar Jij bent nog steeds precies wat je was, onbeschadigd, onveranderd.
Michiel