Helemaal jezelf zijn... kan dat?
Het gras is groener bij de buren. Ken je die uitdrukking?
Flauw natuurlijk, iedereen kent die uitdrukking. Maar is het niet opvallend dát iedereen die uitdrukking kent? Komt dat niet stiekem omdat we daar met z’n allen toch wel veel mee bezig zijn?
Als het gaat over vergelijken met een ander, hebben we het vaak over de uiterlijke verschillen, zoals mooi haar, gave auto, veel geld te besteden, maar ook innerlijke eigenschappen zoals doorzettingsvermogen, inlevingsvermogen, intelligentie.
Wat jij vergelijkt bij een ander…
… is sterk bepaald door wat zich in je opvoeding of beginfase van je leven heeft afgespeeld.
» Hebben je ouders het financieel zwaar gehad en lag daar ook de nadruk op, bestaat de kans dat je rijk wil worden en het nooit genoeg zal zijn omdat je je met steeds rijkere idealen vergelijkt: "Kijk, die hebben het pas mooi voor elkaar, met 2 vakantiehuizen en een Porsche voor de deur."
» Heb je liefde en aandacht gemist, is de kans groot dat je jouw relatie afzet tegen een voor jou ideale relatie: "Kijk, hij luistert tenminste naar haar" of "Bij hun straalt het ervan af, wauw, had ik ook maar...".
Poor… miserable… me…
Waarom willen we eigenlijk wat die ander heeft?
Of dat wat je nu hebt niet genoeg is, wordt met name bepaald door de betekenis die we aan dingen geven. Toen Adam en Eva door het paradijs liepen, beseften ze niet dát ze door het paradijs liepen. Het was er gewoon. Pas toen ze aten van de verboden vrucht, werden zij zich bewust van schuld en schaamte en was er een paradijs en een niet-paradijs, de periode voor en een periode na het paradijs.
Het ego was geboren!
Ik zal het er niet te lang omheen draaien: het ego is een volslagen waanzinnig "instrument" dat ons vooral in onze westerse maatschappij in zijn greep lijkt te hebben. Het ego vergelijkt, veroordeelt, verontrust, schept angst, wantrouwen, onzekerheid, tijd en… betekenis. Het gaat soms zo ver, dat mensen zich volledig lijken te identificeren met bepaalde ego-ikken. Bekende overheersende ego-ikken zijn:
- Een criticus: het is nooit goed
- Een perfectionist: het kan altijd beter
- Een drammer: er is altijd nóg een todo-lijstje
- Een controleur: niets écht uit handen geven
- Een pleaser: de ander eerst
Herkenbaar?
Natuurlijk, ego wil ons ook wat laten zien, het is een onderdeel van het leven als mens op aarde. Het kan je tijdelijke voldoening geven en die voelt best lekker aan: trots, winst, vooruitgang, status, bezit. Op ego niveau kun je eindeloos blijven zoeken en ervaren, maar geluk zul je niet vinden. Hoewel ego je dit wel doet vermoeden.
De uitleg is eenvoudig: Je wordt niet gelukkig door je te identificeren met iets dat je werkelijk niet bent.
Wat gebeurt er als je "weggaat bij jezelf"?
In essentie klopt die vraag niet, omdat je eenvoudigweg niet bij jezelf weg kunt. Je kunt niet weg bij je Zelf (met een hoofdletter Z).
Iets dat je bent, kun je niet kwijtraken.
Klinkt logisch toch? Hoopvol ook, voor sommigen die "in de knoop zitten met zichzelf". Ik zeg je, het is niet mogelijk in de knoop te zitten met je Zelf, net zoals een mes zichzelf niet kan snijden.
Toch kun je wel de ervaring hebben dat dit gebeurt. Je herkent dit aan de stemmen van de ego-ikken, ofwel je ego-zelven (met een kleine letter z), die in zo'n geval de overhand nemen en niet alleen in de vorm van negatieve gedachten, maar ook in de vorm van gevoelens opkomen. Druk op je borst, brok in je keel, hartkloppingen, een unheimisch onderbuikgevoel. Net alsof er allerlei alarmbellen om je heen rinkelen, maar je kunt niet wegrennen, vastgenageld aan de grond.
Hoe blijf ik mezelf?
Het ego is altijd in het verleden of in de toekomst. Natuurlijk kan dit in beginsel al helemaal niet, omdat je alleen in het Nu kunt zijn. Dat maakt het ego tot een belachelijke illusie.
Het Zelf herken je dus eenvoudig:
- Je bent dan helemaal hier en nu aanwezig. Je bent je heel bewust van alles om je heen.
- Gedachten zijn er wel, maar hebben geen grip op je. Ze blijven niet hangen.
- Emoties zijn er wel, maar omdat je er geen oordeel over hebt, gaan ze gewoon weer weg.
Voel je dat je afdwaalt, dat je gedachten je weer bombarderen met angst voor de toekomst, wrok over het verleden, gun jezelf dan rust om je Zelf te her-kennen:
- Neem een diepe ademteug, vul je buik met frisse energie en hou vol even vast
- Adem moeiteloos even lang uit en kom terug in het hier en nu en hou leeg even vast
- Laat de emoties die je voelt er gewoon zijn, het is oké, je bent oké
- Geef gedachten de ruimte om weer verder drijven, hou ze niet vast. Je bent niet je gedachten.
Leer je eigen ego-ikken kennen, zodat je de stemmen herkent en kunt onderscheppen, met voice dialogue.
En… mediteer!
Begin met 5 minuten. Ga zitten, maak het jezelf comfortabel. Adem rustig en diep in en uit en volg met je aandacht je adem naar binnen toe en er weer uit. Dat is genoeg. Gedachten komen en gaan en zijn oké. Meditatie brengt je terug naar je stille ruimte.
Michiel